رحمت الله فتاحی، معلم علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه فردوسی مشهد:
حالت چهره انسان‌ها می‌تواند نشان دهنده خلقیات و حتی رفتارهای آنها باشد. در فضای ارتباطی میان انسان‌ها، حالت چهره نقشی بس مهم دارد: می‌تواند به تعامل بهتر و اثربخش تر بیانجامد، و یا برعکس، موجب ایجاد فاصله و حتی واکنش منفی در طرف مقابل شود. در قلمرو روانشناسی نیز بر اهمیت حالت چهره در هنگام ارتباط به فردی تاکید شده است. این مسئله بویژه در تعامل میان یک کارمند (برای نمونه در اداره ها، بانکها، کتابخانه ها، شرکتها و ...) با جامعه مراجعه کننده (عموم مردم از طبقات و قشرهای گوناگون) بسیار مهمتر به نظر می رسد. کارمند به عنوان نماینده یک اداره یا نهاد اجتماعی است و طرز تعامل و برخورد وی با افراد می تواند دیدگاه جامعه را تحت تاثیر قرار دهد.
چهره باز و خوشرو صفتی نیکوست که بزرگان و خردمندان (از قلمرو دین گرفته تا ادبیات و علوم اجتماعی) همگی به آن توصیه کرده اند. این صفت به لحاظ روانی می تواند اثر” اولیه خوبی" بر طرف مقابل بگذارد و فضای تعامل را "صمیمی و پایدار" نماید. چهره باز و خوشرو این اطمینان را در طرف مقابل شکل می دهد که شما آماده برقراری تعامل هستید و اعلام آمادگی برای خدمت می کنید. در نقطه مقابل، چهره عبوس تاثیر منفی بر تعامل و بر ارائه خدمت دارد. به طور کلی، افراد جامعه از برخورد با کارکنان عبوس که معمولا چهره ای درهم دارند دوری می کنند و مایل به ادامه گفتگو با این افراد نیستند. افراد عبوس و اخمو در زندگی شخصی و خانوادگی خود نیز موفق نیستند.
نکته جالب و ارزشمند در این زمینه آنست که افراد خوشرو و دارای چهره باز، لذت بیشتری از کار کردن و ارائه خدمت می برند و حتی کمتر در محیط کار احساس خستگی می کنند. برای اینگونه افراد، زمان نیز در محیط کار بسرعت سپری می شود و آنها طولانی بودن زمان را احساس نمی نمایند. افراد جامعه هم لذت بیشتری از تعامل با اینگونه کارکنان می برند. به عبارتی، خوشرویی و چهره باز برای هر دو طرف لذت بخش است.
در نمادهای صورتک سازی (در تآتر) و در طرح های گرافیکی (برای نمونه در شکلک های داخل موبایل شما)، چهره افراد خوشرو و باز با ابروهای شبیه عدد ۷ و چهره افراد اخمو و بدخلق با ابروهای شبیه عدد ۸ نمایش داده می شوند. وقتی از چهره خندان(smiley face) استفاده می کنیم در واقع داریم شادی خود را می نمایانیم و موجب شادی طرف مقابل می شویم.
برعکس، وقتی از نماد چهره غمگین استفاده می کنیم، احساس غمزدگی می آفرینیم و انرژی منفی ایجاد می کنیم.
کدام بهتر است؟ کدام آرامش بخش تر است؟
چرا ما نباید کتابدار هفت باشیم،
چرا نباید به مراجعه کنندگان (انسانهای دیگر که نیاز به اطلاعات و دانش دارند) آرامش دهیم و از کار کردن با مردم لذت ببریم؟ حرفه ما مانند همه حرفه های مشابه به چهره های باز و خوشرو نیاز دارد.
منبع: لیزنا
